Właściwe funkcjonowanie kolan umożliwia swobodne przemieszczanie się, wykonywanie codziennych obowiązków, a także uprawienie ulubionych aktywności fizycznych. Kontuzje w obszarze tej części ciała są bardzo popularne i niestety toporne w procesie rehabilitacyjnym. Właśnie dlatego, tak ważna jest troska o prawidłową kondycję kolan.

Przyczyny bólu kolana

Aby kompleksowo przedstawić potencjalne zagrożenia tej części ciała, warto również wspomnieć o mechanizmie działania kolan. Staw kolanowy stanowi punkt łączący kość piszczelową, kość udową i rzepkę, dodatkowo obejmuje łąkotki, więzadła, chrząstki stawowe i kaletki. Tak złożona konstrukcja pozwala na wykonywanie ruchów zginania, prostowania, a także rotacji. Kolana narażone są na bardzo intensywną eksploatację oraz przeciążenia. W związku z tym, ryzyko urazu więzadeł krzyżowych lub łąkotek jest spore. 

Powody odczuwania bólu w kolanie są różne, szczegółowo zostały one przedstawione na stronie https://badania.znanylekarz.pl/blog/bol-kolana-przyczyny-objawy-badania-obrazowe/. Wśród najczęstszych wymienia się urazy mechaniczne (wszelkiego rodzaju skręcenia, zwichnięcia, stłuczenia czy złamania), infekcje bakteryjne, zmiany zapalne, zmiany zwyrodnieniowe oraz choroby reumatyczne. Pojawieniu się bólu kolan sprzyjają również takie czynniki, jak nadwaga, brak aktywności fizycznej, nieprawidłowa postawa ciała czy też źle dobrane obuwie.

Każdy z wyżej wymienionych przypadków może sprawić, że zaistniałe w kolanie zmiany będą utrudniać, a nawet uniemożliwiać swobodne poruszanie się. Wszelkie, dłużej utrzymujące się dolegliwości powinny być niezwłocznie skonsultowane ze specjalistą, który przeprowadzi wywiad, zaproponuje odpowiednie leczenie, a w razie konieczności – zleci dokładniejsze badania.

Diagnostyka obrazowa bólu kolan

Istnieją cztery podstawowe rodzaje badań obrazowych, które skutecznie przeanalizują przyczyny dolegliwości lub niedyspozycji ruchowej stawu kolanowego. 

USG stawu kolanowego 

Metoda ta wykorzystuje zjawisko fal ultradźwiękowych, które doskonale radzą sobie z obrazowaniem tkanek miękkich, ścięgien, chrząstek czy więzadeł znajdujących się w tej części ciała. Badanie jest powszechne, niedrogie i bezpieczne, nie wymaga też szczególnego przygotowywania się. USG kolana pozwala wykryć między innymi takie nieprawidłowości, jak stany zapalne, zmiany zwyrodnieniowe, torbiele, uszkodzenie mięśni, więzadeł czy ścięgien.

RTG stawu kolanowego

Badanie, podobnie jak USG, również jest niedrogie i szeroko dostępne. Zalecane jest przede wszystkim w sytuacji, gdy za przyczynę bólu kolana uznaje się elementy kostne naruszone np. w wyniku urazu, kontuzji, czy wypadku. Metodę tę stosuje się także w diagnostyce zmian wrodzonych, nowotworowych, zwyrodnieniowych i zapalnych. Cała procedura trwa kilka minut i jest całkowicie bezbolesna. Należy jednak zaznaczyć, że promieniowanie rentgenowskie wykorzystywane podczas badania jest szkodliwe dla zdrowia, dlatego do wykonania RTG kolana konieczne jest skierowanie lekarskie.

Tomografia komputerowa stawu kolanowego

Przedostatnia już propozycja diagnostyczna, która swą dokładnością ulega jedynie rezonansowi magnetycznemu, to tomografia komputerowa stawu kolanowego. Badanie to, podobnie jak RTG, sprawdza się przede wszystkim w obrazowaniu struktur kostnych. Ze względu na wysoki koszt badania i mniejszą dostępność placówek, które oferują wykonanie tomografii, jako metoda pierwszego wyboru stosowana jest przede wszystkim w nagłych wypadkach (np. przy skomplikowanym złamaniu), a także w diagnostyce chorób nowotworowych. Tomografia nie jest neutralna dla organizmu człowieka (podobnie jak rentgen wykorzystuje szkodliwe promieniowanie jonizujące), dlatego nie powinna być powtarzana zbyt często, a do jej wykonania niezbędne jest skierowanie.

Rezonans magnetyczny stawu kolanowego

Finalna opcja, czyli rezonans magnetyczny kolana, to najdokładniejsza metoda diagnostyczna, która pozwala na jednoczesne zobrazowanie kości i tkanek miękkich. Niewątpliwą zaletą badania jest jego bezpieczeństwo – fale radiowe i promieniowanie magnetyczne wykorzystywane podczas rezonansu nie są szkodliwe, procedura może być więc powtarzana wielokrotnie. Przeciwwskazaniem do wykonania rezonansu kolana jest jednak obecność metalowych obiektów w ciele (np. śruby, implanty, protezy) oraz urządzeń elektrycznych (np. rozrusznik serca), ale nowoczesne urządzenia rozwiązują także i ten problem. Ze względu na zaawansowaną technologię i ograniczoną dostępność badanie nie należy do najtańszych, jest jednak najbardziej precyzyjne.